Chronograf to prawdopodobnie jedna z najczęściej spotykanych i najbardziej popularnych komplikacji stosowanych w dziejach zegarmistrzostwa. Czasomierze umożliwiające bardzo dokładny pomiar odcinków czasu posiadają długą oraz ciekawą historię. Na przestrzeni lat genialni konstruktorzy i wielcy zegarmistrzowie stale udoskonalali wygląd, działanie i możliwości mechanicznych stoperów, dzięki czemu chronografy jakie znamy i powszechnie używamy obecnie różnią się diametralnie od swoich prekursorów.
Chronografy zmieniały przez lata nie tylko swój wygląd, ale także wzbogacane były o dodatkowe funkcje, które podnosiły ich poziom skomplikowania od strony technicznej, ale równocześnie zdecydowanie ułatwiały użytkownikowi wygodną obsługę i co najważniejsze, coraz bardziej precyzyjny pomiar czasu.
Jednym z tego typu udogodnień jest rzadko spotykana i wyrafinowana funkcja Flyback !
Jak to działa – czyli Chronograf z funkcją Flyback w praktyce
Standardowy chronograf posiada z reguły dwa pusher’y umiejscowione na godz 2.00 i na godz 4.00, które umożliwiają uruchomienie, zatrzymanie i wyzerowanie stopera.
Wykonanie nowego pomiaru wiąże się z koniecznością trzykrotnego naciśnięcia przycisków: A – stop, B – zerowanie i ponownie A – start.
Chronograf z funkcją Flyback umożliwia
wykonane tych trzech etapów za jednym razem !

Oznacza to, iż używając jedynie przycisku „flyback”, którym najczęściej jest pusher na godzinie 4.00, możemy podczas włączonego stopera dokonywać wielokrotnie zerowania i wznowienia pomiaru jednym przyciskiem, bez przerywania pracy chronografu.
Aby lepiej zrozumieć działanie tej ciekawej i rzadko spotykanej komplikacji zapraszam do obejrzenia filmu prezentującego SEIKO Flyback Chronograf w akcji:
Warto dodać jeszcze, iż chronografy wyposażone w funkcję flyback mogą być używane oczywiście także w standardowy sposób, czyli start / stop – górny przycisk, zerowanie – dolny. Natomiast chronograf z funkcją flyback eliminuje konieczność 3-etapowego wznawiania pomiaru i sprowadza wznowienie pracy stopera do pojedyńczej czynności – jednego przycisku.
Chronografy z funkcją flyback znajdują swoje zastosowanie najczęściej w lotnictwie i nawigacji, gdzie doceniane były i nadal są przez pilotów, ze względu na komfort obsługi oraz czas, jaki pozwalają zaoszczędzić w trakcie użytkowania czasomierza. Funkcja ta wykorzystywana jest także w zegarkach przeznaczonych do nurkowania oraz czasomierzach stricte spełniających funkcję stopera.
Historia chronografów z funkcją Flyback
Funkcja flyback inspirowana jest, jak większość komplikacji stosowanych w czasomierzach mechanicznych, codziennym życiem i wyzwaniami, jakie ludzie napotykają każdego dnia.
Początkiem do stworzenia funkcji flyback było stworzenie przez firmę Breitling pierwszego zegarka z oddzielnym przyciskiem uruchamiającym chronograf, co nastąpiło w roku 1923.
Zanim to nastąpiło czasomierze z komplikacją chrono obsługiwane były poprzez koronkę, która również pełniła funkcję przycisku i pozwalała na zastopowanie i resetowanie stopera.
W roku 1934 chronografy tworzone przez manufakturę Breitling wyposażone zostały w drugi przycisk pozwalający na powrót wskazówki sekundnika do pozycji „zero”, co umożliwiło pomiar interwałów czasowych jeden po drugim.
Powstanie pierwszego czasomierza z komplikacją chronografu z funkcją flyback datuje się na rok 1936. Manufakturą, która wykonała ten dość skomplikowany mechanizm była firma Longines. Legendarny kaliber 13ZN zaprojektowany i wykonany przez Longines’a posiadał jako pierwszy funkcję flyback, a rozwiązanie to, stosowane tylko w wybranych modelach produkowanych wówczas przez to przedsiębiorstwo, zostało opatentowane.
Zarówno kiedyś, jak i obecnie, Flyback Chronografy traktowane są jako czasomierze skomplikowane i prestiżowe, a fakt, iż dany model posiada mechanizm wyposażony w tą funkcję jest mocno i wyraźnie podkreślany przez producenta.
Dodatkowo ciekawostką jest, iż ta wyrafinowana funkcja przez bardzo wiele lat stosowana była w zasadzie wyłącznie w modelach męskich, jednakże od kilku lat wyposażane są w nią także modele damskie.
Zobacz też: Co to jest Tourbillon i jak działa ?