Co to jest Tourbillon? Poznaj historię i zobacz jak działa!

Trąba powietrzna uwięziona w czasomierzu mechanicznym !

Tajemniczo brzmiąca nazwa Tourbillon pochodzi z języka francuskiego i oznacza dosłownie: trąbę powietrzną. Trzeba przyznać, iż jest to dość trafne określenie, gdyż w zegarkach mechanicznych odnosi się do wychwytu oraz balansu czasomierza, które to umieszczone w specjalnej klatce, poruszają się w sposób przypominający właśnie spiralny ruch wykonywany przez wir powietrza obracający się z wielką siłą i prędkością.

LITHO pastJak działa Tourbillon ?

Klatka, w której umieszczony jest balans i wychwyt, zazwyczaj dokonuje pełnego obrotu dookoła własnej osi w ciągu 60 sekund, czyli podczas upływu minuty. Głównym celem stosowania tej dość skomplikowanej konstrukcji jest niwelowanie wpływu grawitacji na niesymetrycznie wyważone koło balansu i elementy wychwytu.

Inaczej ujmując, zadaniem Tourbillon’u jest wyrównanie błędów pozycyjnych chodu zegarka, co okazuje się szczególnie istotne jeśli zegarek pracuje w pozycji pionowej.

Tourbillon 1Samo działanie mechanizmów wyposażonych w Tourbillon nie jest wbrew pozorom takie skomplikowane, jednakże zaprojektowanie oraz skonstruowanie klatki Tourbillon jest zadaniem techniczne trudnym oraz wymagającym dużo precyzji, stanowiącym do dziś wyzwanie dla zegarmistrzów z wielu firm produkujących czasomierze mechaniczne.

Dla zobrazowania: klatka „prostego” Tourbillon’u składa się zwykle z kilkudziesięciu części i wykonuje ruch dookoła własnej osi, jednakże bardzo zaawansowane technicznie konstrukcje mogą posiadać ponad 200 elementów oraz obracać się maksymalnie w 3 płaszczyznach.

Zegarki, w których zastosowano taką konstrukcję, wykazują zwiększoną precyzję chodu.

Historia powstania niezwykłej konstrukcji Tourbillon

Wynalazcą Tourbillon’u jest Abraham-Louis Breguet, wybitny zegarmistrz, który prace nad pierwszym mechanizmem wyposażonym w tą konstrukcję rozpoczął już pod koniec XVIII wieku. Pierwszą, prototypową konstrukcję wykonał i opatentował w 1801 r., a za swego życia Brequet skonstruował przeszło 30 Tourbillon’ów, z których do dziś zachowało się niewiele więcej niż 20.

Tourbillon pierwotnie został zaprojektowany i skonstruowany w celu zwiększenia precyzji chodu zegarów stojących oraz zegarków kieszonkowych. Czasomierze , które pracowały pionowo – zegarki kieszonkowe wkładane były do kieszeni kamizelki w pozycji właśnie pionowej – narażone były na działanie siły grawitacji na elementy mechanizmu, w tym na balans i wychwyt.

Ponieważ koło balansu wraz z wychwytem stanowią „serce” każdego zegara mechanicznego oraz w największym stopniu odpowiadają za jego precyzyjny chód, istotne było zmarginalizowanie czynników, które negatywnie wpływają na ich pracę.

Tourbillon 2

Dzięki wykonaniu specjalnej klatki Tourbillon’u, koło wychwytu i balans obracały się stale, co niwelowało efekt grawitacji na chód zegarka – wychwyt i balans były w każdej pozycji równą ilość czasu, co pozwalało zminimalizować wpływ nierówno wyważonego balansu i czyniło wskazanie czasu znacznie dokładniejszym.

Zarówno kiedyś, jak i dziś, kluczową rolę odgrywają materiały zastosowane do produkcji poszczególnych części, z jakich składa się mechanizm każdego zegarka i zegara. Poszczególne elementy każdego czasomierza narażone są na działanie temperatur, pól magnetycznych, wstrząsów oraz grawitacji, czyli siły przyciągania ziemskiego.

W przypadku grawitacji dodatkowy problem stanowi położenie w jakim znajduje się zegarek, gdyż najbardziej niekorzystny wpływ na pracę balansu siła przyciągania wywiera wtedy, gdy znajduje się on w pozycji wertykalnej. Istotną rolę odgrywa tu także precyzyjne i dokładne wyważenie samego balansu, aby obracał się równomiernie i bez zakłóceń.

Tourbillon 2

Skonstruowanie Tourbillon’u stanowiło właśnie odpowiedź mistrzów zegarmistrzostwa na zakłócenia w pracy i precyzji chodu czasomierzy spowodowane grawitacją.

Tourbillon – kiedyś i dziś

Obecnie klatka Tourbillon’u w zegarkach mechanicznych jest bardzo często specjalnie eksponowana, gdyż sam jego obrót pełni rolę wskazówki sekundowej. Dodatkowo bardzo wyraźnie informuje każdego, kto spogląda na czasomierz, iż model ten wyposażony jest w tak rzadko spotykaną i wysublimowaną konstrukcję.

Tourbillon 3

Tourbillon’y stosowane są jedynie w luksusowych zegarkach naręcznych, które poprzez posiadanie tej rzadkiej konstrukcji, postrzegane są, jako niezwykle prestiżowe.

Trzeba dodać jeszcze, iż Tourbillon dziś to zdecydowanie bardziej pokaz możliwości danej manufaktury produkującej czasomierze, aniżeli faktycznie urządzenie mające wielki wpływ na precyzję chodu zegarka. Wynika to z faktu, iż na przestrzeni dziesięcioleci zmieniły się materiały, z jakich wytwarza się elementy mechanizmów oraz kolosalnie wzrósł poziom precyzji ich wykonania, co przekłada się na precyzję ich chodu.

Nie zmienia to jednak faktu, iż czasomierz z Tourbillon’em to marzenie niemalże każdego miłośnika zegarków mechanicznych – marzenie niestety bardzo często niespełnione.

(Visited 42 773 times, 1 visits today)

Ten post ma 2 komentarzy

  1. K. Stanulewicz

    Ja też myślałem że nie spełnię swojego marzenia, aż do Grudnia 2020 gdzie wkońcu stworzyłem swoja własna turbinkę.

Dodaj komentarz