Blog

Myśląc o miejscach związanych z produkcją zegarków niemalże każdemu mimowolnie nasuwa się od razu Szwajcaria, w dalszej kolejności zapewne Niemcy, następnie Francja, Japonia lub Stany Zjednoczone. Prawdopodobnie na kolejnych pozycjach znalazłoby się wiele krajów z różnych zakątków świata, ale niewiele osób wymieniłoby wśród nich Polskę.

Właśnie dlatego z ogromną przyjemnością pragnę przedstawić czasomierz, który powstał w naszym kraju w latach 60′ ubiegłego wieku, a u dołu jego tarczy widnieje dumnie napis:

MADE IN POLAND

Prezentowany egzemplarz pochodzi z ZMP MERA-BŁONIE, czyli Zakładów Mechaniczno-Precyzyjnych MERA-BŁONIE, których siedziba oraz fabryka znajdowała się w podwarszawskiej miejscowości Błonie. Niezwykła historia zakładów w Błoniach, w szczególności trwający dziesięć lat epizod podczas którego produkowano zegarki mechaniczne, zdecydowanie wymaga osobnego wpisu, niemniej w skrócie historia ta wyglądała tak…

Zakłady powołane zostały w 1953 roku, a ich początkowym zadaniem była produkcja na rzecz przemysłu zbrojeniowego. Kilka lat później, w 1957 roku, podjęto decyzję o zakupie licencji w Moskiewskiej Fabryce Zegarków im. Kirowa umożliwiającej produkcję męskich zegarków naręcznych. Faktyczne uruchomienie produkcji nastąpiło nieco później, specjalnie w tym celu wybudowano halę montażową, a wszystkie części czasomierzy były początkowo produkowane w Polsce.

W tym okresie powstało 1000 egzemplarzy, które dziś stanowią niezwykłą gratkę dla kolekcjonerów, gdyż były w 100% stworzone i złożone w naszym kraju, posiadają nawet opisane po polsku mechanizmy. Niestety w 1962 roku podjęta została decyzja na szczeblu rządowym, iż tworzenie zegarków z części własnych ma zostać zaprzestane, a dalsza produkcja odbywać się ma w oparciu o części importowane z moskiewskiej fabryki.

Na szczęście tworzenie kopert, tarcz, wskazówek oraz główek naciągowych pozostało nadal w zakresie działalności polskich zakładów, także ostatecznie zegarki produkowane do 1969 roku stanowiły swoiste dzieło wspólne.

Podczas 10 lat produkcji czasomierzy w ZMP MERA-BŁONIE powstało około 1 200 000 zegarków. Na przestrzeni lat zakłady produkcyjne opuściło wiele różnych modeli pod polskimi nazwami, m.in. Blonex, Alfa, Zodiak, Polon, Wars, Jantar, Bałtyk i prezentowany Dukat. Były to czasomierze dość solidnej, choć prostej konstrukcji, nowoczesne jak na ówczesne czasy oraz dobrej klasy.

Zegarki były do tego stopnia popularne oraz dobrze oceniane przez Polaków, iż powszechnie znane i powtarzany był żartobliwy slogan:

„Sprzedaj krowę, sprzedaj konie, kup zegarek marki Błonie”

Czasomierze wyposażano w mechanizmy stanowiące autorski projekt radzieckich inżynierów, które – co warto podkreślić – nie były skopiowane ze szwajcarskich modeli.

Prezentowany DUKAT posiada klasyczną, bardzo ładną tarczę ze złotymi indeksami. Koperta wykonana jest z mosiądzu i poddana została chromowaniu, tak samo, jak i dekiel. Zegarek nie jest zbyt dużych rozmiarów, gdyż koperta ma około 34-35 mm średnicy.

Czasomierz ten to dowód na to, iż nasz kraj także posiada krótką, aczkolwiek ciekawą historię produkcji zegarków mechanicznych. Ponadto różne modele z lat 60′, które produkowane były w Błoniach, są obecnie nadal dostępne i można stać się posiadaczem jednego z nich za bardzo przystępną cenę.

Wprawdzie jest coraz trudniej „upolować” egzemplarz w dobrym stanie, mimo to regularnie pojawiają się oferty z produktami wytwarzanymi w ZMP Błonie, dlatego należy jedynie uzbroić się w cierpliwość i szukać upragnionego modelu, gdyż każdy jest w stanie posiadać w swojej kolekcji fragment polskiej historii zegarmistrzostwa.

Zobacz też:  Zegarki polskiego oficera wywiadu – agenta Hansa Klossa !