Jak zmienić i ustawić datę w zegarku mechanicznym?

Czasomierze mechaniczne posiadają bardzo wiele dodatkowych funkcji, które w słowniku zegarmistrzowskim nazywane są komplikacjami konstrukcji mechanizmu, a jedną z nich – i zarazem chyba najpowszechniej stosowaną – jest właśnie prezentacja aktualnej daty.

Umiejscowienie okienka daty na tarczy zegarka zależy w dużej mierze od zastosowanego mechanizmu, gdyż jego konstrukcja narzuca określony układ i rozmieszczenie prezentowanych na tarczy elementów. W przypadku przedsiębiorstw i manufaktur zegarkowych, które posiadają własne działy techniczne zajmujące się modyfikacją gotowych już werków lub konstruowaniem własnych mechanizmów, umiejscowienie okienka daty zależy także od fantazji i pomysłowości projektantów.

Ponieważ tak wiele czasomierzy mechanicznych wyposażonych jest w prezentację daty, należy zwrócić uwagę na bardzo istotną kwestię, jaką jest prawidłowy sposób jej zmiany !

Jak zmieniać datę, aby nie uszkodzić mechanizmu zegarka mechanicznego ?

Rozwiązań technicznych umożliwiających zmianę daty w zegarkach mechanicznych jest co najmniej kilka, niemniej uważam, iż dwa z nich spotykane są najczęściej:

1.  Czasomierze bez szybkiej zmiany daty

Zegarki, których mechanizmy nie umożliwiają szybkiej zmiany daty poprzez koronkę, najczęściej produkowane były w ubiegłym wieku, do lat 70/80. Czasomierze tego typu obsługuje się w najprostszy sposób, jednakże zmiana i ustawienie aktualnej daty wymaga nieco więcej czasu i cierpliwości. Wynika to z faktu, iż data zmienia się automatycznie w momencie, kiedy dokonamy wskazówką minutową i godzinową dwukrotnego, pełnego obrotu zgodnie z ruchem wskazówek zegara – czyli miniemy godzinę 12.00 dwa razy.

Zmiana daty, krok po kroku:

1. Należy odciągnąć koronkę do pozycji umożliwiającej ustawienie godziny,

2. Poruszać wskazówką minutową zgodnie z ruchem wskazówek zegara,

3. Minąć wskazówką godzinową godz. 12,00 jednokrotnie lub dwukrotnie – w zależności od cyklu, w jakim znajduje się mechanizm w momencie ustawiania. (Jeśli data nie zmieni się podczas 1 minięcie godz. 12,00 oznacza to, iż była to 12,00 w południe i dopiero podczas 2 obrotu przekroczymy północ – godz 24,00 i nastąpi zmiana daty w okienku).

Opisany powyżej 1 sposób zmiany daty, stosowany w zegarkach niewyposażonych w funkcję szybkiej zmiany daty, prezentuje poniższy film na przykładzie zegarka ZENITH:

2. Zegarki z funkcją „szybkiej zmiany daty” poprzez koronkę

Czasomierze, których mechanizmy umożliwiają szybką zmianę daty koronką, produkowane były na coraz szerszą skalę od lat 70 XX wieku, a obecnie funkcja ta stanowi w zasadzie standard pośród zegarków mechanicznych oferowanych na całym świecie.

Proces zmiany daty w tego typu czasomierzach jest bardzo szybki i relatywnie prosty, jednakże przed każdorazowym przystąpieniem do zmiany i ustawiania daty należy pamiętać o bardzo ważnej kwestii:

WSKAZÓWKI NIE POWINNY ZNAJDOWAĆ SIĘ POMIĘDZY GODZ. 21,00 – 3,00 !!!

Zmianę daty najbezpieczniej jest dokonywać gdy wskazówka godzinowa ustawiona jest na godzinie 6,00 lub ewentualnie w zakresie godzin: 5,00 – 7,00.

Wynika to z faktu, iż podczas szybkiego ustawiania daty koronką, gdy wskazówka godzinowa znajduje się w zakresie 23,00 –  01,00, czyli blisko północy, może dojść do uszkodzenia mechanizmu zegarka, a konkretnie skomplikowanego układu przerzutni oraz kół zębatych, które samoczynnie dokonują zmiany daty właśnie w momencie, gdy wskazówka godzinowa dokonuje 2-krotnego obrotu i przekracza godzinę 24,00.

Zmiana daty, krok po kroku:

1. Odciągamy koronkę zegarka do pozycji umożliwiającej zmianę i ustawienie godziny, czyli umożliwiającej poruszanie wskazówką minutową.

2. Poruszamy wskazówką minutową zgodnie z ruchem wskazówek zegara, tak, aby minąć wskazówką godzinową godz. 12,00. Obserwujemy, czy nastąpiła zmiana daty:

 – jeśli tak, oznacza to, iż czasomierz wskazuje 24,00 w nocy,

 – jeśli nie, oznacza to, iż czasomierz wskazuje 12,00 w południe,

3. Jeśli czasomierz wskazuje godzinę 12,00 w południe, to wykonujemy jeszcze jeden pełen obrót wskazówką minutową, tak, aby minąć godzinę 24,00 i aby data zmieniła się automatycznie.

4. Ustawiamy wskazówkę godzinową na godzinie 6,00 rano.

5. Po wykonaniu powyższych kroków, poprzez odciągnięcie koronki do odpowiedniej pozycji zgodnie z wytycznymi producenta, możemy w szybki sposób, dowolnie zmieniać i ustawiać aktualną datę w okienku daty.

6. Po ustawieniu daty, należy pamiętać, iż wskazówki wskazują 6,00 rano, dlatego też, jeśli jest godzina np. 8,00 rano, to przestawiamy zegarek jedynie 2 godziny do przodu, aby mieć aktualny czas. Jeśli natomiast zmiany godziny dokonujemy o 21.30, to musimy wykonać jeszcze jeden pełen obrót wskazówek, aby minąć godz. 12,00 w południe i ustawiamy dopiero godzinę 9,30, czyli w tym wypadku 21,30.

cropped-Certina-DS-1-Limited-Edition-21.jpgOpisany powyżej 2 sposób zmiany daty, stosowany w zegarkach wyposażonych w funkcję szybkiej zmiany daty poprze koronkę, prezentuje także film powyżej – zegarek CERTINA.

Na powyższym filmie zaprezentowałem również jako ciekawostkę sposób zmiany daty, jaki występuje w mechanizmie OMEGA/TISSOT kaliber 1481/2481 produkowanym w latach 70 ubiegłego wieku. Ostatni z prezentowanych na filmie zegarków: TISSOT Seastar, wyposażony jest właśnie w ten mechanizm, który posiada ciekawe rozwiązanie techniczne umożliwiające szybką zmianę daty poprzez przyciskanie koronki !

Jeśli posiadasz więcej niż jeden zegarek mechaniczny wyposażony w komplikację w postaci prezentacji daty warto rozważyć zakup rotomatu, co pozwoli uniknąć konieczności korekty i każdorazowego ustawiania aktualnej daty w przypadku, gdy zegarek jest nieużywany dłużej niż 2-3 dni i praca mechanizmu ustała.

Zobacz też: Rotomat – jak działa i do czego służy? Czy warto go kupić ?

(Visited 103 624 times, 1 visits today)

Ten post ma 31 komentarzy

  1. marek

    dzień dobry
    Panie Macieju – Casio MTP-1191 – zegarek tarczowy z tarczowymi wskaźnikami dnia, (daty) pory dnia (1-24 i dnia tygodnia. da się to jakoś ustawić bez kręcenia przez godzinę 🙂

    1. Maciej Kopyto

      dzień dobry
      Panie Marku, to model którego nie miałem w rękach, więc trudno mi stwierdzić, ale domyślam się że ustawienia z koronki powinny trwać kilka sekund.
      Tu znajdzie Pan instrukcję: https://casiofanmag.com/manuals/mtp1191/
      Może Pan też zwrócić się do miejsca gdzie Pan kupił zegarek aby Panu pomogli.

      pozdrowienia
      MK

  2. Paweł

    Bardzo rozbudowany i wyczerpujący w większości temat post. Z pewnością pomógł wielu osobą.

    pzdr

  3. Carlos

    Witam mam aviatora poljot mechaniczny naciąg, na początku data zmieniała sie sama teraz bez ingerencji człowieka nie przestawia sie automatycznie .

  4. Belmondo

    Mam problem z tissotem, którego mechanizm eta 2824-2 zmienia datę o 8min przed godziną 24. Czy jest to wada fabryczna czy tez jakieś standardowe odchylenie?

    1. Maciej Kopyto

      Dzień dobry,
      wydaje mi się, że nie jest to żadna usterka,
      są mechanizmy, w których data przeskakuje dokładnie o 23.59:59,
      a są i takie, gdzie proces zmiany zaczyna się nawet już na 30 minut przed północą.
      Miałem kiedyś Certinę DS wyposażoną właśnie w ETA 2824-2 i chyba było podobnie, ale niestety nie mam już tego zegarka i nie jestem w stanie sprawdzić.
      Pozdrawiam serdecznie
      MK

  5. Krzysztof

    Witam Panie Macieju,
    dziękuję za odpowiedź, wybiorę się do zegarmistrza zgodnie z sugestią, natomiast wydaje mi się, że w pierwszym okienku datownika jest również cyfra „0” bo w pewnym momencie udało wskoczyła data „00”. Teraz datownik zatrzymał się na wskazaniu „32” i od 2 dni data się nie zmieniła, nie zmienił się też miesiąc (październik), zmieniają się dni tygodnia. Marka jest szwajcarska, chyba mniej znana, bo gdy go dostałem musiałem szukać w internecie więcej informacji na temat producenta z logo Mathis Montabon i w związku z tym mam pytanie, czy Szwajcarzy produkując swoje zegarki korzystają z chińskich podzespołów, bo taka była Pańska sugestia ?

    Pozdrawiam

    1. Maciej Kopyto

      Marka może i szwajcarska, ale niemalże cała kolekcja zegarków zapewne nie jest wyposażona w mechanizmy szwajcarskie, wystarczy wejść na oficjalną stronę tej marki, mają w ofercie wyłącznie 1 model Swiss Made:

      http://mathis-montabon.com/swiss-made.php?language=en

      w przypadku pozostałych nie jest napisane jaki to mechanizm, ani na tarczy nie ma napisu Swiss Made, czyli czasomierze nie spełniają określonych kryteriów, które umożliwiają na dodanie tego napisu na tarczy (to kwestia elementów, mechanizmu oraz miejsca składania zegarka).
      Swoją drogą zegarki te są bardzo drogie, jak na to, co oferują… model Swiss Made kosztuje prawie 3 tys euro, a to najzwyklejszy model wyposażony w prosty mechanizm Sellita. Oferta marki przypomina mi nieco produkty marki Ingersoll, która także bardzo długo nie oferowała modeli Swiss Made.

      P.s – oczywiście, w pierwszym okienku musi być także zero, od 0 do 3

      Pozdrawiam serdecznie,
      MK

      1. Krzysztof

        Witam,
        diekuję za sczegółową informację, udaję się w takim razie do zegarmistrza. Może poleci mi Pan kogoś w Toruniu ?

        Podrawiam

        1. Maciej Kopyto

          Niestety, w Toruniu nie znam żadnego Zegarmistrza, mogę jedynie polecić zegarmistrza z Katowic, Pana Adama Graczyka. Pozdrawiam i życzę powodzenia z zegarkiem 🙂 MK

  6. Krzysztof

    Witam,
    ostatnio dostałem zegarek Mathis Montabon MM-09, który był zakupiony przed sześcioma laty i w ogóle nie był używany. Próbowałem ustawić datownik, ale dzieje się niestety coś dziwnego, nie mogę ustawić dobrze daty dziennej. Przeskakują cyfry w taki sposób, że nie mogę ustawić tego co chcę. Jakoś wszystko dziwnie się zmienia, np. po 15-tym, zamiast 16-ty pojawia się 26-ty dzień miesiąca. Po 31 pojawia się 32, nie mogę w ogóle ustawić dat typu 01, 02. Miesiące i dni tygodnia są ok, chociaż zauważyłem, że dni tygodnia zaczynają zmieniać sie ok. 18-tej poprzedniego dnia. Czy ten objaw dotyczący datownika dziennego może świadczyć, że jest on uszkodzony ? A może to ja coś źle robię, chociaż wydaje mi się, że ustawiałem egarek zgodnie z instrukcją. Proszę o pomoc. Krzysztof

    1. Maciej Kopyto

      Z tego co widzę na zdjęciach, model ten ma prawdopodobnie dwa dyski do wskazań daty, bo są dwa okienka (czyli zostało to rozdzielone)
      pierwsze okienko powinno mieć tylko 3 cyfry (1,2,3), a drugi dysk, widoczny w 2 okienku zapewne ma cyfry od 0 do 9
      ustawianie w tym modelu zapewne przebiega nieco inaczej, niż w standardowych modelach, gdzie data jest prezentowana w jednym okienku, a dysk ma cyfry/liczby od 1 do 31
      Myślę, że osobo ustawia się datę w pierwszym okienku, i osobno w drugim – ale nie miałem nigdy takiego modelu w rękach, więc mogę tylko snuć domysły.

      Proponuję, aby zapoznał się Pan z instrukcją, bo zapewne jest załączona do zegarka,
      tam powinno być wyjaśnione, jak ustawić datę.
      Lub proszę poszukać informacji w internecie
      (może jakiś filmik instruktażowy dot. tego konkretnego modelu, lub wskazówki jak zmienia się datę)

      jeśli zegarek długo leżał, i nigdy nie był używany, istnieje ryzyko, że wymaga wizyty u Zegarmistrza,
      poza tym to model wyposażony zapewne w niedrogi mechanizm chińskiej produkcji, a te niestety lubią się psuć i szwankować.

      tyle mogę pomóc „na odległość”
      pozdrawiam serdecznie,
      MK

  7. Arek

    Witam. Kupiłem Slawe lodówke z data idniem tygodnia. Jest z boku przycisk szybkiej zmiany. Nie wiem jak usyawic date i dzien. Pozdrawiam

    1. Maciej Kopyto

      Dzień dobry, niestety nigdy nie miałem w rękach tego modelu.
      Jeśli jest przycisk z boku (który służy do zmiany daty), to poprzez jego naciskanie powinien Pan móc ustawić choć jedno ze wskazań,
      (proszę też sprawdzić, czy po odciągnięciu koronki do 1 lub drugiej pozycji nie przeskakuje data/dzień)
      być może musi być odciągnięta koronka, lub przycisk nie działa – kalendarz jest uszkodzony.
      Sugerowałbym wybrać się do zegarmistrza lub zapytać o poradę na forach poświęconych radzieckim zegarkom.
      Pozdrawiam serdecznie,
      MK

      1. qlt

        Mam ten sam problem co kolega. Na forach poki co nic nie znalazlem…

  8. Paula

    Witam serdecznie posiadam Tissot powermatic 80 kupiłam to w maju. Data z Mają na czerwiec przekroczyła bez problemu a dziś pokazywała 31 zamiast 01. Co może byc tego powodem?

    1. Maciej Kopyto

      Dzień dobry, odpowiedź jest bardzo prosta: mechanizm Pani zegarka wyposażony jest w najprostszy typ kalendarza,
      który nie jest „zaprogramowany” i nie rozróżnia miesięcy oraz ilości dni w danym miesiącu
      Maj miał 31 dni, dlatego nie zauważyła Pani różnicy…czerwiec ma tylko 30,
      ale zegarek tego „nie wiem”
      zawsze będzie pokazywał 31, a Pani w miesiące o mniejszej ilości dni będzie musiała wykonywać korektę ręcznie.
      Dlatego właśnie stworzono zegarki z rocznym lub wiecznym kalendarzem, które ustawia się bardzo rzadko lub wcale.

      Pozdrawiam
      MK

  9. Łukasz

    Witam.
    Posiadam zegarek Vostok Europe N1 Rocket 6S30-2255177.
    Czy wie Pan może jak „cofnąć” datę w tym zegarku? mianowicie chodzi o to, że maj ma 31 dni, aktualnie mam ustawiony 19 maj ale tak jakby na czerwiec i chodzi o to, żeby cofnąć tę datę jakby o miesiąc wstecz. Czy jest to możliwe do zrobienia własnoręcznie czy lepiej oddać go do zegarmistrza, żeby on skalibrował tę datę?

    1. Maciej Kopyto

      Dzień dobry Pani Łukaszu,

      sprawdziłem model zegarka, który Pan posiada – to zegarek kwarcowy – ja się taki w ogóle nie zajmuję – ale chcąc Panu mimo tego pomóc, mogę napisać tyle, iż w tym zegarku jest jedynie okienko daty…nie wiem czy ten model ma „pamięć” i ustawiony jest tak, że wie ile jest dni w danym miesiącu, ale tak czy owak, zapewne za pomocą koronki jest Pan w stanie ustawić prawidłową datę (po jej odciągnięciu do odpowiedniej pozycji)…a przynajmniej powinien Pan być w stanie.

      Proponuję zapoznanie się z instrukcją obsługi tego modelu – tam zapewne jest to opisane. Jeśli to nie pomoże – to zapewne wizyta u Zegarmistrza już tak.

      pozdrawiam serdecznie,
      MK

  10. xayro

    Pomógłby ktoś ustawić ?
    Japan Orient g 469672-4c pt ?
    Czy lepiej szukać jakiegoś zegarmistrza i ile by taki specjalista wziął za sprawdzenie i ustawienie zegarka?

  11. Piotr

    Panie Macieju jak cofnac date w zegarku Bruno Calvani design ?

  12. Michał

    Witam w moim zegarku w modelu bisses wskazówka sekundnika nie nakłada się na indeksy czy powinienem oddać go na gwarancję? Dodam że za swój zegarek dałem 900 zł i jestem trochę niezadowolony gdyż uważam że za taką cena nie powinno to mieć miejsca

    1. Maciej Kopyto

      Dzień dobry Panie Michale,

      trudno mi jednoznacznie powiedzieć, czy tak ma być, czy nie…nie widząc zegarka. Jeśli jest Pan pewien, iż jest to wada fabryczna lub uszkodzenie niewynikające z Pana winy, to z pewnością warto reklamować !

      Pozdrawiam
      MK

      1. Michał

        Witam, bardzo się cieszę iż odpowiedział mi Pan na moje pytanie. Załączam zdjęcie zegarka. Sekundnik stopera jest w połowie indeksu wskazującego 12 niektórzy mogliby powiedzieć że niepotrzebnie się czepiam ale chciałbym po prostu się upewnić czy występują takie wady i tak już musi być bądź czy taka skaza nadaje się do reklamacji i coś z tym robić.

        Pozdrawiam Michał

        1. Maciej Kopyto

          Absolutnie nie powinno tak być!

          wskazówka sekundnika chronografu powinna idealnie wskazywać godz. 12.00. Doskonale Pana rozumiem, bo mnie by to również potwornie irytowało!

          Może Pan spróbować kilkukrotnie uruchomić stoper a następnie po jakimś czasie jego pracy, go wyzerować – jeśli się skoryguje samoczynnie, to problem z głowy, jak nie, to zdecydowanie ma Pan prawo to reklamować.

          Pozdrawiam
          MK

  13. Maciek

    dołączam się do pytanie , czy da się jakoś powiedzieć takiemu zegarkowi jaki mamy miesiąc ?

    1. Maciej Kopyto

      Proszę o więcej informacji na temat zegarka, najlepiej jego zdjęcie.

      pozdrawiam
      MK

  14. MCh

    Ale jak ustawić datę, by zegarek „wiedział”, jaki jest miesiąc?

    1. Maciej Kopyto

      Nie bardzo rozumiem pytanie, proszę o więcej szczegółów.

      Pozdrawiam

      MK

      1. MCh

        Chodzi mi o to, jak ustawić datę, aby datownik pokazywał właściwą datę zgodną z miesiącem, czyli żeby nie było sytuacji, że ustawiam dziś 13 (październik, który ma 31 dni), nadchodzi 30 października (jest wszystko dobrze, zegarek pokazuje właściwą datę), a następnego dnia zegarek pokazuje 1, mimo że jest 31. Po prostu jak ustawić taki zegarek, aby „pamięta”/” rozróżniał” dłuższe i krótsze miesiące i żeby pamiętał o lutym.
        W zegarku analogowo-cyfrowym ustawiam dzień i miesiąc, dzięki czemu zegarek „pamięta”, że w październiku ma 31 dni, w listopadzie 30, w lutym 28 itd. A jak to zrobić w zegarku, który wyświetla tylko dzień miesiąca?

        1. Maciej Kopyto

          Panie Mateuszu, a co to za marka i model zegarka ?

          Bo wydaje mi się, iż nie jest to model mechaniczny ?

          Pozdrawiam,
          MK

Dodaj komentarz