Blog

OMEGA Speedmaster „125” Automatic Chronograph Chronometer 1973 Symbol 125-letniego kunsztu zegarmistrzowskiego.

„Omega Speedmaster 125, których wykonano bardzo niewiele, to bardzo szczególny zegarek. Prócz tego, iż jest to automatyczny chronograf, posiada on także certyfikat Szwajcarskiego Instytutu do Oficjalnych Badań Urządzeń Chronometrowych. Oznacza to, że wraz z wszystkimi praktycznymi zaletami prawdziwego chronografu, Speedmaster 125 ma bezkompromisową wydajność pomiaru czasu na poziomie oficjalnego, urzędowego chronometru.

Omega zaprojektowała Speedmaster 125 jako pamiątkowy zegarek z okazji  125-lecia marki. Jest to najnowszy model w linii Speedmaster – prawdopodobnie najbardziej wyróżniającej się rodziny zegarków w historii Omegi …”

– fragment instrukcji Omega Speedmaster 125, 1973 r.

W zasadzie powyższy fragment pochodzący z instrukcji zegarka Omega Speedmaster 125 Automatic Chronometer produkowanego w 1973 roku mówi już wiele na temat tego unikatowego oraz wyjątkowego modelu. Jednakże potraktowanie go jako wystarczający opis, byłoby wielkim błędem – ponieważ te kilka słów wstępu zaczerpnięte z instrukcji, powinniśmy potraktować jedynie jako przedsmak i zaledwie początek przygody z tym niecodziennym czasomierzem!

Wstęp:

W 1973 roku manufaktura Omega, która powstała w 1848 r., obchodziła swoje 125-lecie.  Konstruktorzy tej prestiżowej firmy postanowili uczcić tę rocznicę poprzez stworzenie czasomierza, którego parametry techniczne i design byłyby równie donośne oraz wyjątkowe, co zbliżające się wydarzenie. Zegarek stanowić miał symbol najwyższego kunsztu zegarmistrzowskiego i oddać hołd wieloletniej tradycji marki Omega.

Tak właśnie powstał model Omega Speedmaster „125”

Omega 125 jest modelem, który zwiastował szereg nowatorskich rozwiązań i może pochwalić się mianem numeru 1 w wielu aspektach:

• Jest to mianowicie pierwszy w historii marki Omega Chronograph – Chronometer oferowany w sprzedaży dla szerokiej klienteli, a równocześnie…

• Pierwszy na świecie Chronograph-Chronometer z naciągiem automatycznym !

• Jest to również pierwszy zegarek automatyczny z komplikacją Chronographu, posiadający certyfikat COSC i jednocześnie posiadający komplikację w postaci prezentacji daty.

• To także pierwszy zegarek na świecie z hartowanym, mineralnym szkłem (do tamtej pory używane byłby głównie szkła hesalitowe, natomiast szkło szafirowe w tamtym czasie nie było jeszcze dostępne w tak dużym rozmiarze)

• Ponadto jest to również pierwszy w historii marki Omega model upamiętniający rocznicę założenia tej manufaktury oraz pierwszy, który Omega zaprojektowała i wyprodukowała z tej okazji w limitowanej ilości liczącej jedynie 2 000 sztuk na cały świat. Warto dodać w tym miejscu, iż limitacja nie została w żaden sposób opisana na deklu bądź na jakimkolwiek innym elemencie zegarka, jak ma to miejsce bardzo często obecnie.

Jak widać powyżej, model ten zdecydowanie wyróżnia się spośród innych zegarków produkowanych w tamtym okresie, a powyższy opis 125tki nie jest jeszcze pełny !

Należy dodać, iż nigdy przed rokiem 1973 ani później, czyli po zakończeniu produkcji 2000 sztuk tego czasomierza, w żadnym innym modelu Omegi nie wykorzystano koperty, bransolety ani mechanizmu cal. 1041, które użyte zostały w rocznicowej edycji.

Warto również zauważyć, że dziś – czyli po upływie 40 lat – zegarki z naciągiem automatycznym posiadające kompilację chronografu i równocześnie będące certyfikowanymi chronometrami nadal nie są bardzo powszechne, a w 1973 roku sam zegarek automatyczny z funkcją chronografu był produktem absolutnie nowym i nowatorskim, który powstał zaledwie 4 lata wcześniej, czyli w 1969 roku! Tym bardziej więc stworzenie Chronografu z automatycznym naciągiem sprężyny napędowej, który uzyskał certyfikat COSC, świadczy o prawdziwym kunszcie zegarmistrzowskim konstruktorów i zegarmistrzów Omegi.

Funkcje i obsługa

Zegarek z racji swoich wielu funkcji z pewnością jest postrzegany przez zegarmistrzów jako dość skomplikowany z technicznego punktu widzenia, jednakże jego codzienna obsługa dla użytkownika nie stanowi najmniejszego problemu i jest bardzo wygodna.

Jak wspomniałem powyżej, a także jak wskazuje pełna nazwa: Omega Speedmaster 125 Automatic Chronopraph Chronometer, model ten posiada funkcje chronografu z osobną, centralnie umieszczoną wskazówką sekundnika (7) i minutnika (8), a także wskaźnik 24 godzinny (5), który umożliwia określenie pory dnia lub nocy.

Stoper uruchamiany jest poprzez naciśnięcie górnego przycisku B , natomiast poprzez naciśnięcie dolnego przycisku C, bieg wskazówki sekundnika zostaje wstrzymany. Umożliwia to odczytanie mierzonego odcinka czasu z dokładnością co do sekundy, ponieważ wyraźna podziałka w połączeniu z centralnie umieszczonym ramieniem sekundnika chronografu ułatwia precyzyjny odczyt. Kontynuacja pomiaru czasu następuję poprzez ponowne naciśnięcie przycisku B, natomiast naciśnięcie przycisku C – gdy pomiar został uprzednio wstrzymany – powoduje wyzerowanie centralnych wskazówek sekundnika i minutnika oraz małego totalizatora 12 godzinowego (9)

Poza prostą i standardową obsługą chronografu, ustawienia wymaga data (4) znajdująca się
w okienku na godzinie 3.00 oraz wskaźnik totalizatora 24 godzinnego (5).

Kaliber 1041, który pracuje w Omega 125, posiada funkcję szybkiej zmiany daty, co oznacza, iż ustawienie prawidłowej daty w okienku wymaga jedynie odciągnięcia koronki (A) do pozycji 2. Ustawienie aktualnego czasu dokonuje się poprzez odciągnięcie koronki do pozycji 3.

Obsługa wskaźnika dzień/noc czyli 24 godzinnego również nie nastręcza jakichkolwiek problemów i jest zintegrowana z ustawianiem godziny. Należy jedynie zwrócić uwagę aby podczas ustawiania aktualnej godziny wskaźnik dzień/noc był ustawiony prawidłowo, czyli dla godzin dziennych od 0.00 do 12.00 i dla popołudniowo-nocnych wskaźnik musi być w zakresie 13.00 – 24.00.

POSZCZEGÓLNE ELEMENTY

Koperta

Koperta zegarka Omega Speedmaster 125 ma wyraźnie prostokątny kształt i wykonana jest – dosłownie – z kawałka stali nierdzewnej imponujących rozmiarów. Stal w fabrycznej wersji oraz na egzemplarzach prawidłowo zachowanych jest szczotkowana na całej powierzchni koperty, jedynie wąskie paski na obu rantach koperty są szlifowane na połysk.

Koperta ma następujące wymiary:

Wysokość – 51 mm

Szerokość bez koronki – 42 mm

Szerokość z koronką – 44,8mm

Grubość  – 15 mm

Waga zegarka – 182,9 gram

To, co w znaczący sposób odróżnia kopertę modelu 125 od pozostałych zegarków to fakt, iż posiada ona unikatową funkcję tak zwanej modułowości. W praktyce oznacza to, że mechanizm zegarka oraz szkło – znajdujące się w stalowej obudowie – można wyciągać z koperty poprzez silne wypchnięcie. Wypchnięty mechanizm  w obudowie przypomina nieco klasyczny, mechaniczny stoper i taka zapewne miała być jego funkcja po wyjęciu z koperty.

Koperta została ponadto zintegrowana z bransoletą, co oznacza, że model ten występuje w oryginale wyłącznie na bransolecie i w zasadzie nie ma możliwości założenia do niego paska.

Jeśli chodzi o wodoszczelność, początkowa odporność zegarka na wodę, który opuścił fabrykę, wynosiła 6 ATM lub 60 metrów. Oczywiste jest, że taka wodoszczelność nie może trwać wiecznie i zapewne z upływem lat jest ona coraz mniejsza. Dlatego warto zadbać, aby wymiana uszczelek w zegarku następowała regularnie, co może w znaczący sposób zabezpieczyć go przed wpływem wody oraz wilgoci.

Dekiel

Dekiel 125tki wykonany jest ze stali nierdzewnej i posiada wypukłe logo konia morskiego wraz z nazwą Speedmaster.

Dekiel jest zakręcany, a od wewnątrz opisany:

FAB. SUISSE     SWISS MADE     ACIER INOXYDABLE
BREVET  + 508925   378.0801    178.0002

Tarcza

Tarcza w zegarku Omega 125 jest bardzo czytelna pomimo wielu wskaźników jakie są na niej prezentowane. Tarcza jest czarna a indeksy oraz wskazówki są białe co powoduje, że odczyt godziny lub wskazań chronografu czy wskaźnika dzień/noc jest bardzo łatwy.

Wypukłe, stalowe, srebrne logo i nazwa OMEGA oraz wypukły, stalowy napis 125 znajdują się na godzinie 12.00, standardowy napis Speedmaster jest biały. Logo, nazwa Omegi i napis 125 pięknie odbiją światło pod odpowiednim kątem i przy niemalże każdym ruchu nadgarstka,  co nie jest łatwe do uchwycenia na zdjęciu, ale sprawia naprawdę niesamowite wrażenie na żywo – starałem się to ująć na zdjęciach poniżej.

Stalowe, nakładane logo, nazwa i napis 125 były bardzo innowacyjnym rozwiązaniem w kwestii design’u, który zdecydowanie wyprzedzał swoje czasy, wybiegał w przyszłość i stanowił inspirację dla innych producentów.

Na godzinie 3.00 znajduje się okienko daty na którego wysokości znajdują się także napisy AUTOMATIC CHRONOMETER. Okienko daty nie zawiera informacji o aktualnym dniu, pomimo, iż kaliber 1041 pracujący w 125tce i kaliber 1045, który pracuje w modelach powstałych niemalże w tym samym okresie, są do siebie bardzo podobne. Prawdopodobnie jest to spowodowane faktem, iż Omega Speedmaster 125 była produkowana w roku 1973, kiedy to nadal trwały prace nad kalibrem 1045 i został on zaprezentowany rok później – w 1974. Drugim powodem może być także fakt, że kaliber 1045, nawet jeśli był na ukończeniu, zapewne jako nowy mechanizm sprawiłby sporo trudności i wymagał wiele godzin pracy konstruktorów Omegi aby spełniał wygórowane wymogi chronometru.

Na godzinie 6.00 jest mały totalizator 12 godziny przynależny do funkcji stopera. Natomiast na godzinie 9.00 znajduje się bardzo ciekawy totalizator z podwójną funkcją, mianowicie wskazuje on bieżący upływ sekund oraz militarną funkcję dzień/noc, czyli wskaźnik 24-godzinny. Dzięki połączeniu tych dwóch funkcji, wskazówka sekundowa chronografu znalazła się w centralnej pozycji tarczy wraz z ze wskazówką minutnika – również od chrono – oraz ramion wskazówek prezentujących bieżącą godzinę i minuty.

Ostatnim ważnym elementem tarczy jest pierścień wokół tarczy. Standardowa wersja 125tki miała skalę Tachometryczną (Tachymetre), która umożliwiała określenie średniej prędkości na godzinę w kilometrach lub milach. Dostępne były także wersje ze skalą Telemetryczną (Telemetric), Pulsometryczną (Pulsimetric) oraz Decymetryczną (Decimal). Pomimo, iż dostępne były cztery wersje skali wokół tarczy, przeważająca większość z wyprodukowanych 2 000 sztuk posiada skalę tachometryczną.

Mechanizm

Kaliber Omega 1041 pracujący w Speedmasterze 125 uważany jest za pierwszy na świecie mechanizm chronografu z automatycznym naciągiem, który równocześnie jest certyfikowanym chronometrem!

Ponadto mechanizm posiada funkcję szybkiej zmiany daty.

Werk ten został stworzony w oparciu o mechanizm Lemania kaliber 1341, zaprojektowany przez Raoul-Henri Erard’a, natomiast Szefem zespołu projektowego był Albert Piguet. Mechanizm jest zmodyfikowaną, ulepszoną wersją mechanizmu Omega kaliber 1040.

Różnice pomiędzy 1041 a 1040 nie jest są bardzo znaczące i polegają głównie na odmiennej płycie głównej, rotorze oraz mostku chronografu.

To co wyróżnia cal. 1041 i powoduje, że nie sposób pomylić go ze swoim protoplastą to napisy na mostku chronografu świadczące o tym, że mechanizm przeszedł szereg wymagających i czasochłonnych testów umożliwiających mu uzyskanie certyfikatu Chronometru: ADJUSTED 5 POSITIONS AND TEMPERATURE.

Mechanizm Omega kaliber 1041 posiada 22 kamienie łożyskujące, pracuje z częstotliwością balansu = 28 800 wahnięć na godzinę i posiada 44 godzinną rezerwę chodu .

Warto zaznaczyć, iż kaliber Omega 1041 został wykonany w ilości 2000 sztuk i już nigdy potem nie był wykorzystany w żadnym modelu Omegi !

Bransoleta

Ostatni element wymagający opisu to bransoleta, która – co już pewnie nikogo nie zdziwi  – została także specjalnie wykonana wyłącznie dla tego modelu. Stalowa bransoleta jest zintegrowana z kopertą oraz składa się ze stalowych ogniw, które są szerokie przy złączeniu z kopertą i zwężają się stopniowo przechodząc do zatrzaskowego zapięcia.

Oryginalna bransoleta nosi numer „1221/212” i pasuje do koperty o numerze referencyjnym 178.0002, co wspólnie składa się na zegarek OMEGA Speedmaster 125, figurujący w katalogu pod numerem referencyjnym = ST 378.0801.

W roku 1977 Omega wypuściła zastępczą bransoletę o numerze ref. 1225/212, co było zapewne spowodowane niemożnością produkcji oryginalnej wersji ze względów technicznych – brak odpowiednich maszyn.

Tak więc bransoleta Speedyego 125 już sama w sobie jest wyjątkowa i należy dodać w tym miejscu jeszcze jedną ważną informację, mianowicie ten model bransolety już nigdy później nie został zastosowany w żadnym innym modelu Omegi.  Z tego właśnie względu zastępcze bransolety osiągają wysokie ceny – w okolicach 1.000 zł, natomiast pozyskanie starej oryginalnej bransolety lub chociażby jednego ogniwka graniczy niemalże z cudem.

Pozostałe informacje:

Dostępność części zamiennych – pomimo tak niewielkiej liczby wyprodukowanych egzemplarzy, manufaktura Omega nadal oferuje części do 125tki. Jedyny warunek jest taki, że zegarek musi zostać przesłany do Bienne w Szwajcarii, gdzie w zakładach Omegi przejdzie wszelkie niezbędne zabiegi serwisowe. Jeśli chodzi o inne źródła części, zawsze pozostają portale aukcyjne, tu zdecydowanie warto zaglądać na Ebay, jednakże można tam trafić niemalże wyłącznie na akcesoria typu szkło lub nową bransoletę, a niezmiernie rzadko na konkretne części mechanizmu.

Możliwość zakupu i wycena – biorąc pod uwagę niezwykłą pozycję i cechy 125tki mogłoby się zdawać, że poza zdjęciami w Internecie byłoby cudem zobaczyć jakikolwiek z 2000 sztuk egzemplarzy na żywo, a tym bardziej zostać właścicielem jednego z nich.

W Polsce model ten jest  w zasadzie nieosiągalny, ale na ogólnoświatowym portalu aukcyjnym Ebay, niemalże stale pojawia się kilka sztuk 125-tek z całego świata. Zważywszy na fakt, iż są to oferty dosłownie z całego świata, to nie jest ich wiele, ale sam fakt, że się pojawiają stwarza już potencjalną możliwość zakupu tego czasomierza.

Zła wiadomość jest taka, że obecnie, czyli w październiku 2013 roku, ceny Omeg Speedmaster 125 rozpoczynają się w okolicach 5 – 8 tys. PLN, za egzemplarze w przeciętnym lub nawet kiepskim stanie. Do tej pory były to pojedyncze egzemplarze np. bez oryginalnej bransolety, z drobnymi ubytkami na tarczy bądź  zniszczonymi wskazówkami lub też koperta była w opłakanym stanie.

Za egzemplarz w dobrym lub bardzo dobrym stanie trzeba już niestety zapłacić ok. 8 – 12 tys PLN wzwyż i najczęściej są to zegarki oferowane do zakupu w opcji Kup Teraz, czyli bez licytacji. 125-tki z inną skalą niż tachometryczna bądź też z oryginalnym pudełkiem i dokumentami osiągają pewnie jeszcze wyższe ceny, choć muszę przyznać, że sam na taką do tej pory nie trafiłem.

Jako ciekawostkę dodam, iż 40 lat temu, czyli w 1973 roku kiedy to Speedy 125 został zaprezentowany i oddany do sprzedaży, jego katalogowa cena sprzedaży wynosiła 425 $.

Zakończenie – czyli jak to jest, być posiadaczem  125tki

Moja przygoda ze Speedmasterem 125 rozpoczęła się na jednym z portali aukcyjnych. Stale szukam ciekawych zegarków do mojej kolekcji i pewnego razu natrafiłem na aukcję, której przedmiotem była  „dziwna” Omega Speedmaster z napisem 125.

Nie zastanawiając się długo zacząłem szukać informacji na temat tego zegarka.

Nie byłem zaskoczony, kiedy nie znalazłem ani słowa o tym modelu w polskich zasobach internetu…zdarza się to niestety bardzo często, tyczy wielu starszych zegarków i nie ukrywam, że właśnie ze względu na takie sytuacje zdecydowałem się na stworzenie Manufaktury Czasu, aby ułatwić polskich pasjonatom dostęp do cennych informacji…

…mimo tego szukałem dalej….

I znalazłem…

…sporo wpisów na zagranicznych forach, kilka stron zagranicznych kolekcjonerów oraz fantastyczną stronę Chuck’a Madoxx’a.

Po przeczytaniu Jego bardzo obszernej recenzji wiedziałem, że muszę za wszelką cenę stać się posiadaczem tego wyjątkowego czasomierza!

Skontaktowałem się ze sprzedającym, który nota bene zakupił zegarek w latach 70′ i był jego posiadaczem przez przeszło 30 lat…udało się uzgodnić cenę zadowalającą dla obu stron i 125tka trafiła do mnie.

Wymagała nieco troski, pracy i małego SPA aby nadać jej prawowitego blasku i wspaniałego wyglądu, temu zadaniu fantastycznie podołał Pan Adam – mój zaufany zegarmistrz.

I tak od kilku miesięcy jestem szczęśliwym posiadaczem Omegi Speedmaster 125.

Zegarek jest zdecydowanie sporych rozmiarów, jest widoczny na ręce i początkowo czuć także jego obecność na nadgarstku, gdyż waży 182 gramy. Dlatego nie jest to model dla osób, które preferują niewielkie 35-36mm koperty i leciutkie zegarki. Do tego koperta jest dość gruba, co powoduje, że zegarek sprawia wrażenie masywnego i raczej nie pasuje do bardzo wąskich mankietów.

Jednakże bransoleta oraz koperta jest zaprojektowana tak doskonale, że czasomierz idealnie leży na nadgarstku i jest bardzo wygodny w codziennym użytkowaniu. Jest to zdecydowanie model sportowy, przeznaczony do codziennego użytku i pasujący do niemalże każdego stroju – łącznie z koszulą i marynarką…może, jedynie poza smokingiem 🙂

Reasumując: jest to wyjątkowy, 40 letni, niecodzienny i bardzo rzadko spotykany czasomierz (2000 sztuk), za którym stoi wspaniała historia i przełomowe osiągnięcia techniczne. Dlatego każdy, kto miałby szansę stać się posiadaczem tego unikatowego automatycznego chronografu chronometru na pewno powinien z niej skorzystać…

Zapraszam do galerii zdjęć Omega Speedmaster 125 – galeria zdjęć

Zobacz też: Jakie warunki musi spełnić zegarek, aby stać się chronometrem ?