Wstęp:
Manufaktura Omega słynie z wielu przełomowych i technicznie zaawansowanych modeli zegarków, które zapisały się już na stałe w historii zegarmistrzostwa. Konstruktorzy i projektanci pracujący w zakładach tej prestiżowej firmy, zawsze starali się przekraczać dotychczasowe standardy oraz tworzyć czasomierze jeszcze bardziej skomplikowane, a przy tym maksymalnie praktyczne w codziennym użytkowaniu.
Model, który doskonale potwierdza tą filozofię to Omega Memomatic
– zegarek wyposażony w komplikację alarmu.
Komplikacja ta stosowana w zegarkach naręcznych, nie była niczym nowy pod koniec lat 60′ XX wieku. W międzyczasie powstały bowiem tak kultowe modele, jak chociażby Vulcain Cricket czy Jaeger le Coultre Memovox, oba posiadające wspomnianą wcześniej funkcję.
Model Memomatic, który zaprezentowano w 1969 roku, był jednak znacznie bardziej innowacyjny i użyteczny niż wszystkie wykonane do tamtej pory czasomierze z alarmem – oferował swojemu właścicielowi możliwość ustawienia nie tylko godziny alarmu, ale jako pierwszy czasomierz na świecie, umożliwiał także określenia dokładnej minuty, w której alarm ma zostać aktywowany! Dodatkowo zegarek napędzany był automatycznie nakręcanym mechanizmem.
Tak dokładnego określenia momentu włączenia się alarmu nie oferował wówczas żaden inny czasomierz. Większość dostępnych w tamtych latach modeli z komplikacją alarmu nakręcana była manualnie, a precyzja ustawienia momentu uruchomienia funkcji dzwonienia ograniczała się z reguły do kwadransów.
Memomatic – alarm co do minuty i znacznie więcej !
MEMOMATIC był absolutnie przełomowy. Zaskakiwał nie tylko pod względem znacznie wyższego poziomu użyteczności, ale także pod względem bardzo wysublimowanych i skomplikowanych rozwiązań technicznych.
Czasomierze z tej kolekcji wyposażone były w cal. Omega 980, zaprojektowany przez Raoul-Henri Erard przy wsparciu Albert’a Piguet. Kaliber wykonany został przez zakłady produkcyjne Lemania – firmę produkującą wysokiej jakości mechanizmy i stanowiącą własność marki Omega od 1930 roku. Mechanizm Memomatic’a był wówczas pierwszym na świecie, który nakręcany był automatycznie i czerpał energię do pracy zegarka oraz do funkcji alarmu jednocześnie z jednego bębna, czyli z jednej sprężyny napędowej.
Takie rozwiązanie było zupełnie niespotykane do tamtej pory i świadczyło o niezwykłym kunszcie zegarmistrzowskim pracowników zaangażowanych w projektowanie i stworzenie tego modelu. Omega złożyła w roku 1968 wniosek o patent na projekt i rozwiązania techniczne zastosowane w kalibrze Omega 980, a w roku 1971 został on opublikowany i udostępniony publicznie.
Omawiając komplikację alarmu zastosowaną w modelu Memomatic, należy zwrócić uwagę na jeden, bardzo istotny fakt, który nam – ludziom żyjącym w XXI wieku, otoczonym elektroniką i telefonami komórkowymi z funkcją przypomnień – może umknąć, mianowicie pod koniec lat 60′ XX wieku, wszystkie zegarki było mechaniczne.
Oznacza to, iż zegarek wyposażony w funkcję alarmu był nieocenionym towarzyszem podczas podróży, gdy nie chcieliśmy spóźnić się na samolot, czy chociażby podczas pracy, kiedy ważne spotkanie umówione było na godzinę 13.20, a nasz Memomatic mógł nam o nim przypomnieć dokładnie o 13.17. Funkcja alarmu w zegarakch z kolekcji Omega Memomatic nie była przewidziana do stosowania jej, jako budzika, a raczej właśnie miała ona pełnić rolę „przypominacza”.
Czasomierze z kolekcji MEMOMATIC oferowane były w czterech wersjach, przy czym jedna z nich figurowała pod nazwą własną modelu, a pozostałe trzy posiadały nazwę własną modelu oraz stanowiły równocześnie poszerzenie zegarków z linii Seamaster.
Numer referencyjny BA 166.106
Najrzadziej spotykana wersja, posiadająca kopertę wykonaną wyłącznie z 18 karatowego złota, która charakteryzuje się ukrytymi od strony dekla uszami. Model występujący pod nazwą własną. Oferowany w sprzedaży i pojawiający się w katalogu Omega wyłącznie przez 2 lata, od 1971 do 1973 roku. Seria zdecydowanie trafiająca w niszę, przeznaczona dla zamożnych biznesmenów, dygnitarzy i wysokich stopniem wojskowych.
Numer referencyjny BA 166.071
Prawdopodobnie najbardziej popularny i dość często spotykany model. Charakterystyczny ze względu na swoją kopertę z „linii pilotów”, która używana była w zegarkach z kolekcji Flightmaster oraz Speedmaster w latach 70′. Koperta miała także niewidoczne uszy i była cała promieniście szczotkowana.
Numer referencyjny BA 166.072
Wersja o numerze referencyjnym 166.072 miała już zupełnie inną kopertę – moim zdaniem najładniejszą – i oferowana była w wersji wyłącznie z nazwą własną modelu oraz, jako poszerzenie linii Seamaster.
Była to wersja najdłużej oferowana w katalogu Omega, od roku 1969 do 1979. Egzemplarze opuszczające fabrykę wyposażone były najczęściej w skórzany pasek lub bransoletę o nr ST 1170/618. Dostępne były trzy rodzaje tarcz, różniące się kolorem indeksów, tarczy i wskazówek.
Numer referencyjny BA 166.072 „B”– druga generacja
Wersja ta na „1 rzut oka” nie różni się wiele od poprzedniej, jednakże po dokładnym przyjrzeniu się kopercie, widać różnicę w wykończeniu jej boku i rantów. Są o wiele bardziej widoczne i polerowane na całej powierzchni.
Do dziś nie wiadomo, dlaczego Omega nie nadała tej wersji odrębnego numeru referencyjnego, niemniej egzemplarze z nieco odmienioną kopertą produkcji Piguerez SA. oferowane były pomiędzy rokiem 1974 i 1976 w Europie i Wielkiej Brytanii. Dlatego przyjęło się używać, jako określenie tej wersji literę „B” lub nazwę: II generacja.
Przez 5 lat produkcji, od roku 1969 do 1974, Omega stworzyła jedynie 35.000 egzemplarzy modelu Memomatic łącznie, czyli we wszystkich czterech wersjach. W świecie zegarków od lat produkowanych seryjnie, stwarza to sytuację, w której model ten można uznać za rzadki już od momentu powstania. Czasomierze te nie dość, że zostały wyposażone w niezwykle zaawansowany technicznie mechanizm, posiadały równocześnie niezwykłe walory estetyczne.
Ciekawostkę stanowi fakt, iż na początku lat 70′, wersja o nr referencyjnym BA 166.072 kosztowała w Wielkiej Brytanii 129,50 funtów i był to jeden z droższych modeli oferowanych wówczas w katalogu Omega.
Funkcje i obsługa
Memomatic jest czasomierzem dość skomplikowanym z technicznego punktu widzenia, jednakże jego codzienna obsługa dla użytkownika nie stanowi większego problemu.
Model ten posiada poza najważniejszą komplikacją w postaci alarmu także prezentację daty. Zmianę daty można wykonać w szybki sposób poprzez naciskanie ukrytego pomiędzy koronkami przycisku.
Podczas zmiany daty wskazane jest, aby wskazówki ustawione były na godzinie 6.00.
Obsługa alarmu jest dość intuicyjna. Do ustawiania funkcji „budzika” przeznaczona jest górna koronka, którą można odciągać w dwóch pozycjach. Pozycja nr 1 traktowana jest, jako początkowa w której koronka znajduje się podczas normalnego użytkowania czasomierza.
Przy odciągnięciu górnej koronki do 2 pozycji funkcja alarmu zostaje aktywowana. Natomiast przy koronce znajdujące się w 3 pozycji użytkownik może ustawiać alarm poprzez obracanie koronką w dowolnym kierunku. Obrót koronki w 3 pozycji powoduje obracanie się dwóch, centralnie umieszczonych dysków.
Środkowy dysk z dwoma równoległymi kreskami odpowiada za ustawianie godziny, a zewnętrzny dysk z trójkątem za dokładne określenie minuty aktywowania alarmu.
Alarm po uruchomieniu trwa około 8-10 sekund.
POSZCZEGÓLNE ELEMENTY – BA 166.072
Koperta
Koperta recenzowanego Memomatic’a wykonana jest w całości ze stali nierdzewnej. W czasomierzach, które opuszczały manufakturę Omegi cała koperta była zmatowiona i posiadała szlif słoneczny, a ranty były szlifowane na połysk.
Stalowa koperta jest nadzwyczaj dobrze zaprojektowana, ma uniwersalny, sportowy a jednocześnie elegancki i klasyczny styl, przy tym jest sporych rozmiarów, dzięki czemu czasomierz pomimo przeszło 44 lat ma bardzo aktualny design.
Koperta ma następujące wymiary:
Wysokość – 42 mm
Szerokość bez koronki – 38 mm
Szerokość z koronką – 40 mm
Grubość – 14,4 mm
Pasek w rozmiarze 22′
Wszystkie koperty modeli w ramach kolekcji Memomatic wykończone były w sposób określany przez Omega, jako słoneczny „szlif satynowy”. Koperty były szczotkowane i posiadały promieniście rozchodzące się „linie”od tarczy na zewnątrz koperty, na całej powierzchni koperty w promieniu 360 stopni. Poszczególne wersje różniące się wyglądem kopert posiadały też nieco inne ich wykończenia. Szkła w modelach MEMOMATIC wykonane były z utwardzanego pleksi i posiadały wtopione logo Ω na środku.
Dekiel
Dekiel recenzowanego Memo wykonany jest ze stali nierdzewnej i posiada logo konia morskiego wraz z napisem Seamaster. Koperty zegarków z kolekcji Memomatic wykonywane były przez doskonałą firmę Piquerez SA., o czym świadczy logo na wewnętrznej stronie dekla.
Dekiel jest zakręcany, a od wewnątrz opisany:
ACIER INOXYDABLE OMEGA WATCH CO FAB. SUISSE SWISS MADE 166.072
Tarcza
Tarcza jest bardzo czytelna, co jest niewątpliwie zasługą kontrastu białych indeksów i białych wskazówek z tarczą w kolorze szaro-czarnym. Dodatkowo fantastyczny efekt przyciągający uwagę tworzą pomarańczowe kreski na indeksach godzinowych oraz pomarańczowa wskazówka sekundnika i wskaźników odpowiadających za ustawiania godziny i minuty alarmu.
Ponadto tarcza posiada na godzinie 3.00 prezentację okienka z datą.
Tarcza opisana jest następująco:
Ω OMEGA MEMOMATIC, a u dołu ma napis SWISS MADE
Mechanizm
Automatyczny kaliber Omega 980 napędzający MEMOMATIC bazuje na nieprodukowanym już kalibrze Lemania 2980. Mechanizm Lemanii został opracowany przez konstruktorów Omega i poddany modyfikacji wizualnej w postaci nałożenia logo Ω i nazwy marki na rotor.
Kaliber posiada 19 kamieni i pracuje z częstotliwością balansu = 21.600 bph. Ponadto czasomierz posiada 48 h rezerwę chodu, gdzie jedna godzina przypada na pracę alarmu.
Mechanizm i rotor są opisane: Nineteen, 19 jewels, Omega Swiss.
Niewątpliwy triumf technologiczny stanowi fakt, iż konstruktorzy prezentowanego kalibru uzyskali równocześnie napędzanie pracy zegarka oraz czerpanie energii podczas włączonej funkcji alarmu z jednego bębna. Mechanizm wykończony jest z zachowaniem najwyższych standardów i tradycji Omega, czyli galwanicznie nakładaną powłoką miedzi i berylu.
Pasek / bransoleta
Prezentowany egzemplarz nie posiada oryginalnego paska, niemniej wersja BA 166.072 opuszczała fabrykę wyposażona w klasyczny, czarny pasek ze skóry.
Pozostałe wersje wyposażone były fabrycznie także w pasek lub w stalową bransoletę. Modele złote i pozłacane mogły mieć także pozłacane bransolety.
Pozostałe informacje:
Dostępność części zamiennych – elementy zewnętrzne oraz części do kalibru 980 są dostępne na zagranicznych portalach aukcyjnych i w niektórych większych, zagranicznych sklepach oferujących części do zegarków. Ich ceny są jednak dość wysokie, gdyż jak wspomniałem wcześniej, wykonano stosunkowo niewielką liczbę egzemplarzy.
Możliwość zakupu i wycena – modele MEMOMATIC produkowane był na przestrzeni ok. 5 lat. Zaprezentowano 4 wersje tego modelu, przy czym każda wersja oferowana była w różnych okresach czasu, pomiędzy rokiem 1969 a 1979. Pomimo, iż produkcja mechanizmów ustała w roku 1974, najdłużej figurującym, w katalogu Omega modelem była wersja BA 166.072. Wyprodukowano 35.000 egzemplarzy w ramach 4 wersji modelu Memomatic. Ich dostępność w Polsce jest praktycznie znikoma, pojawiają się na rynku ekstremalnie rzadko, jednakże ilość ofert na zagranicznych portalach aukcyjnych jest znacznie większa i można w miarę regularnie trafić na dobrze utrzymane egzemplarze. Niestety są to bardzo często modele z pozłacaną kopertą, które są mniej chętnie kupowane.
Ceny Semaster Memomatic nie da się określić jednoznacznie, gdyż oczywiście wiele zależy od stanu zachowania zegarka. Jednakże z moich aktualnych obserwacji (2013 – 2014 r.) wynika, iż modele w przeciętnym stanie wyceniane są na ok. 3.500 – 4.000 PLN, natomiast czasomierze zachowane w dobrym i bardzo dobrym stanie oscylują w okolicach 5.000 – 7.500 PLN. Widoczny jest także stały, wzrostowy trend cen tego modelu, co pewnie wynika z coraz mniejszej dostępności dobrze zachowanych egzemplarzy.
Reasumując: Automatycznie nakręcany MEMOMATIC z linii Semaster należy niewątpliwie do jednych z najbardziej wyrafinowanych, skomplikowanych i perfekcyjnie wykonanych czasomierzy pośród całej gamy modeli dostępnych w latach 70′ XX wieku i wyposażonych w komplikację alarmu.
Szereg innowacyjnych rozwiązań opisanych powyżej oraz precyzja wykonania widoczna w każdym detalu sprawia, iż zegarki z tej linii stanowią piękny element każdej „dojrzałej” kolekcji. Jest to model oferowany w 4 wersjach koperty i różnych opcjach kolorystycznych tarcz, dzięki czemu każdy może znaleźć design, który mu najbardziej odpowiada.
Omega MEMOMATIC to wspaniały przykład prestiżowego, przykuwającego uwagę i niezawodnego czasomierza, który bez wątpienia będzie sprawiał wiele radości każdemu, kto docenia nie tylko piękno zegarka, ale także kunszt i wysoki poziom skomplikowania technicznego mechanizmu.
Polecane artykuły:
1. OMEGA Mark 4.5 z serii Speedmaster – wytrzymały, piękny i niezawodny
2. OMEGA Speedmaster 125 Chronograph Chronometr – tylko 2,0 tys sztuk
Świetna recenzja, rzeczowa i merytoryczna. Bardzo dobre opracowanie i świetna ilość dostępnych materiałów. Czytałem z zaciekawieniem. Miałem Omegę memomatic w wersji jasnej, srebrnej tarczy i stalowej koperty. Niestety pod wpływem chwili i potrzeby sprzedałem. Dziś wracam do tego modelu ze zdwojoną pasją. Wersja jaką nabyłem to niebiesko-srebrna tarcza z błękitną sekundą i już się nie mogę doczekać kiedy zawita na moje poduszce tym bardziej że udało mi się nabyć egzemplarz z pełnym zastawem tj. papierami. książką serwisową oraz certyfikatem i pudełkami . Sama recenzja pozwala zwrócić uwagę na kilka istotnych szczegółów w trakcie użytkowania tego modelu. Polecam każdemu warto się zagłębić na kilka minut. Wielkie dzięki za ten zbiór informacji.
Dziękuję za miłe słowa 🙂
Pozdrawiam serdecznie,
MK