Zaledwie 40 lat temu, stojąc przed decyzją o zakupie nowego zegarka, mielibyśmy podobny dylemat, jak dziś…
…wybrać zegarek elegancki, czy może bardziej sportowy; prosty i klasyczny, czy może nieco bardziej ekstrawagancki; bez dodatkowych funkcji czy z ciekawymi komplikacjami konstrukcji mechanizmu, i oczywiście zasadnicze pytanie: jakiej firmy / manufaktury ?
Jednak w kwestii napędu zegarka nasz wybór byłby niezwykle prosty – byłby to zegarek tradycyjny, czyli mechaniczny. Pytanie zadane na wstępie i będące zarazem tematem tego artykułu, w zasadzie nie miałoby racji bytu.
Dlaczego ?
Ponieważ zegarki zasilane baterią i zliczające upływ czasu w oparciu o drgania kryształu kwarcu wprowadzono do komercyjnej sprzedaży dopiero na początku lat 70’ XX wieku.
Wobec tych faktów, zegarki kwarcowe to w zasadzie „oseski” w stosunku do sędziwych i znanych od wieków zegarków mechanicznych, tym bardziej biorąc pod uwagę fakt, że pierwszy zegar mechaniczny z napędem wodnym zbudowano w Chinach w VIII wieku n.e..
Aby podjąć słuszną decyzję, co do wyboru odpowiedniego zegarka, czy to kwarcowego czy mechanicznego, należy posiadać wiedzę na temat ogólnej zasady ich działania, precyzji chodu oraz szczególnych cech, które dla jednych są wadą, a dla innych stanowią ich zaletę.
Napęd kwarcowy oraz mechaniczny – podobieństwa i różnice
Poza funkcją odmierzania czasu oraz kilkoma kluczowymi elementami, z jakich składa się każdy czasomierz, podobieństwa między zegarkami kwarcowymi i mechanicznymi w zasadzie na tym się kończą.
Zegarki mechaniczne od wieków działają podobnie, czyli w oparciu o skomplikowany i misternie wykonany mechanizm, którego serce stanowi wychwyt i balans. Mechanizm czerpie energię do pracy z naciągniętej uprzednio sprężyny, która podczas rozwijania się oddaje skumulowaną energię i napędza podzespoły czasomierza.
Balans wykorzystywany jest, jako regulator chodu i porusza się z określoną częstotliwością, wynoszącą np. 18 000 wahnięć na godzinę (bph), a wychwyt służy do przekazywania energii oraz zliczania stałych odcinków czasu.
Zegarki zasilane baterią to zupełnie inna technologia napędu czasomierza związana z wykorzystaniem drgań kryształu kwarcu, w celu odmierzania czasu. W skrócie, działanie zegarków kwarcowych opiera się na zjawisku piezoelektrycznym, czyli pojawieniu się ładunków elektrycznych na powierzchni kryształu pod wpływem naprężeń mechanicznych.
Zegarki kwarcowe czerpią energię z baterii, energia wprawia kryształ kwarcu w drgania o częstotliwości 215=32768 Hz, natomiast układy cyfrowe zliczają drgania kryształu i prezentują je w postaci aktualnego czasu na tarczy lub wyświetlaczu zegarka. Zegarki kwarcowe posiadają rezonator kwarcowy, który wytwarza sygnał o precyzyjnie ustalonej częstotliwości. Właśnie za sprawą tego rezonatora ich punktualność chodu jest znacznie wyższa od zegarków mechanicznych i dobowe odchylenia pomiaru czasu są niezauważalne.
We współczesnych zegarkach kwarcowych do wyświetlania danych wykorzystuje się bardzo często prosty, monochromatyczny wyświetlacz ciekłokrystaliczny LCD.
Powyższe opisy to bardzo skrótowa forma prezentacji idei działania obu rodzajów mechanizmów zegarkowych, jednakże już po ich przeczytaniu widać zdecydowaną różnicę w sposobie ich działania oraz budowie.
Punktualność: zegarki kwarcowe vs. zegarki mechaniczne
W tej konkurencji bezsprzecznie na lepszej pozycji są zegarki kwarcowe.
Odchylenia pomiaru czasu w zegarkach mechanicznych mogą sięgać od kilku do kilkunastu sekund, a w skrajnych przypadkach, nawet kilkudziesięciu sekund na dzień. Wprawdzie tak rażące odchylenia nie mają miejsca w produkowanych obecnie zegarkach mechanicznych i przytrafiają się w zasadzie wyłącznie niektórym zegarkom vintage sprzed wielu lat, niemniej zegarki mechaniczne zawsze mogą „gubić” lub „spieszyć” te kilka sekund na dobę.
Warto tu nadmienić, iż produkowano i nadal produkuje się zegarki mechaniczne, których precyzja pomiaru czasu jest ponadprzeciętnie wysoka – są to tak zwane chronometry – co potwierdzane jest w trakcie 15 dniowego testu, po ukończeniu, którego to zegarek otrzymuje certyfikat C.O.S.C.. Chronometry, które traktowane są, jako jedne z najbardziej punktualnych zegarków mechanicznych, również mogą wykazywać pewne odchylenia w pomiarze czasu, ale wyłącznie na maksymalnym poziomie – 4 / + 6 sekund na dobę. Ich precyzja chodu jest faktycznie bardzo wysoka i odchylenia z reguły nie sięgają maksymalnych wartości, dzięki czemu wahania dobowe również nie są aż tak odczuwalne.
Więcej o chronometrach tutaj: Chronometr – najwyższa precyzja pomiaru czasu!
Zegarki kwarcowe to zdecydowanie wyższy poziom punktualności.
Wprawdzie one również wykazują pewną tendencję do odchyleń we wskazaniach czasu, czego powodem może być niski poziom energii w baterii lub zmiany temperatur, niemniej wahania pomiaru czasu w zegarkach kwarcowych wynoszą ok. -0,5 do +0,7 sekundy na dobę, co daje wynik na poziomie maximum: – 15 do + 21 sekund w skali miesiąca.
Ponadto dostępne są zegarki kwarcowe posiadające mechanizmy sterowane falami radiowymi, dzięki czemu ich chód jest korygowany i ustawiany, co jakiś czas zgodnie ze wzorcem, czyli bieżącym czasem odliczanym przez ultra punktualny zegar atomowy.
Dla kogo kwarc, dla kogo mechaniczny ?
Prócz przewagi, jaką osiągają zegarki kwarcowe na polu punktualności chodu, w każdej innej dziedzinie nie występują żadne różnice, które wyróżniałyby konkretny rodzaj napędu.
Zarówno zegarki mechaniczne, jak i kwarcowe mogą być wykonane w zasadzie z tych samych materiałów, mogą posiadać dokładnie te same funkcje i towarzyszyć swoim właścicielom podczas zdobywania Mont Everest lub wyprawy na dno Rowu Mariańskiego.
Zasadnicza różnica polega tak naprawdę na filozofii życia,
jaka wiąże się z posiadaniem jednego bądź drugiego rodzaju czasomierza.
Zegarki kwarcowe są nieco bardziej wygodne w codziennej obsłudze, przede wszystkim, dlatego, iż nie wymagają nakręcania i ich serwis ogranicza się najczęściej do wymiany baterii raz na rok lub nawet rzadziej, przez co jest z reguły mniej kosztowny.
Dla wielu właśnie ten potencjalnie wyższy poziom wygody i swoista „bezobsługowość” jest kluczowym argumentem przemawiającym za zakupem zegarka kwarcowego.
Czasomierze kwarcowe to również niekwestionowani przedstawiciele rewolucji, jaka miała miejsce w świecie zegarków właśnie 40 lat temu, rewolucji, której flagowym przykładem są zegarki marki SWATCH – relatywnie tanie, dostępne dla każdego, kolorowe i uniwersalne.
Zegarki mechaniczne to natomiast pewnego rodzaju przygoda, kontakt z mikro-mechaniką, którą ludzie konstruowali i tworzyli już wiele setek lat temu, która ewoluowała i zmieniała się na przestrzeni lat dzięki wielu genialnym konstruktorom, którzy bardzo często poświęcili całe życie, aby udoskonalić ich działanie.
Faktem jest, iż zegarki mechaniczne wymagają więcej uwagi i pewnej troski ze strony właściciela. Te z napędem manualnym, czyli nakręcane ręcznie, muszą być dokręcane średnio, co drugi, trzeci dzień. Czasomierze wyposażone w naciąg automatyczny są zdecydowanie bardziej wygodne w obsłudze i wymagają jedynie systematycznego użytkowania, podczas którego to sprężyna naciągana jest automatycznie. Dzięki temu zegarek nie wymaga nakręcania i pracuje nieprzerwanie każdego dnia.
Obecnie dostępne są także czasomierze posiadające rezerwę chodu nawet do 8 dni, dzięki czemu ich obsługa jest bardzo mało absorbująca i nie wymaga zbyt wiele czasu.
Często mówi się, iż zegarek mechaniczny ma „duszę”. Z pozoru może brzmieć to nieco wyniośle, jednakże, kiedy ma się okazję zajrzeć do wnętrza zegarka mechanicznego i odkryć mechanizm, który jest tam skryty, natychmiast widać, jak wiele pracy, precyzji i wysiłku wymaga stworzenie tego małego dzieła sztuki.
Nieliczne zegarki kwarcowe znanych i drogich producentów mogą również posiadać ładnie zdobiony, efektownie wyglądający mechanizm, niemniej prestiżowe firmy zegarkowe bardzo rzadko „chwalą się” i pokazują mechanizm quartz’owy przez dekiel. Wynika to z prostej przyczyny, iż już na pierwszy rzut oka widać olbrzymią różnicę i wielokrotnie wyższy poziom precyzji i kunsztu oraz niezbędny czas, jaki wymagany jest przy produkcji mechanizmu czasomierza mechanicznego.
Aktualnie bardzo popularne są zegarki mechaniczne posiadające przeszklone dekle, co umożliwia ich właścicielowi stałe obserwowanie rytmicznej i płynnej pracy wszystkich podzespołów mechanizmu oraz oscylację balansu.
Właśnie cechy opisane powyżej, stanowią dla konserwatywnych użytkowników zegarków mechanicznych oraz liczniejszego grona pasjonatów na całym świecie o ich wyjątkowości.
Należy dodać jeszcze, że zasadnicza różnica pomiędzy zegarkami mechanicznymi oraz kwarcowymi zauważalna jest w cenach czasomierzy napędzanych tymi rodzajami mechanizmów oraz prestiżu, jaki wiąże się z ich posiadaniem.
Zegarki mechaniczne są zdecydowanie droższe i bardziej prestiżowe. Pomimo, iż występuje wiele modeli zegarków na baterie, których ceny sięgają kilku, czy kilkunastu tysięcy złotych, to ceny zegarków mechanicznych z trudnymi do osiągnięcia komplikacjami osiągają ceny kilkudziesięciu lub nawet kilkuset tysięcy złotych. Nie wspominając już o modelach tworzonych na specjalne zamówienie, w limitowanej ilości lub z przeznaczeniem na targi czy konkursy punktualności chodu, jakie odbywają się, co roku.
Tu „na ratunek” przychodzą na szczęście zegarki vintage, które przecież w zasadzie wszystkie do roku 1970 były mechaniczne. Można nabyć niedrogo wspaniałe czasomierze znanych i prestiżowych producentów, które mają nawet kilkadziesiąt lat a mimo to nadal skrupulatnie odmierzają czas. Naturalnie modele prestiżowych manufaktur też nie należą do najtańszych a egzemplarze poszukiwane przez kolekcjonerów osiągają wysokie ceny.
Więc jaki zegarek ostatecznie wybrać ?
Ostatecznie uważam, iż po przeczytaniu powyższego tekstu, każdy, kto zastanawia się nad zakupem zegarka, musi indywidualnie podjąć decyzję i odpowiedzieć sobie na pytanie:
Co jest dla mnie najważniejsze ?
Wygoda, bezobsługowość i teoretycznie mniejsze koszty, czy może powrót do tradycji zegarmistrzostwa, płynącej wskazówki sekundnika i pięknego „cykania” mechanizmu, który wymaga jednak pewnej uwagi i większej troski.
Zwykło się mawiać, że nie ma gorszych lub lepszych zegarków,
są co najwyżej zegarki źle dobrane do konkretnej osoby.
Zobacz też: Zegarek z naciągiem ręcznym czy automatycznym, jaki wybrać ?
Witam posiadam zegarek kwarcowy i jak jest zamknięty w pudełku to mechanizm się zatrzymuje. Muszę go za każdym razem nastawiać. Proszę o informację czy tak może się dziać ?
Dzień dobry,
zależy jaki to zegarek – jaka marka i model.
Być może bateria jest słaba, a może zegarek ma system ładowania akumulatora światłem poprzez tarczę, i jak nie ma dostępu światła to przechodzi w tryb uśpienia (ale wówczas po wyjęciu z pudełka powinien sam się „obudzić” i nastawić do prezentacji prawidłowego czasu). Myślę, że zegarek wymaga wizyty u zegarmistrza.
Pozdrawiam serdecznie
MK
Dzień dobry. Mam budżet na zegarek rzędu 2000-2500. Najlepiej mechaniczny (z automatem?). Jaki wg. Panów byłby godny polecenia? Przykładowe które bym rozważał.
Continental 17202-GA554430
Seiko Presage SSA377J1
Bulova Automatic 96A206
Certina DS Caimano Powermatic 80 C035.407.16.057.00
Proszę o pomoc lub inną propozycję.
Witam Panie Macieju,
W końcu zorientowałem,ze pytanie o zegarek na samej górze marki Citizen, a sprawa dotyczy sekundnika, stopera, że chodzi jak od zegarka mechanicznego, a zegarek ma mechanizm na baterię. Sekundnik „normalny” cyka jak w zegarku Kwarcowym. Trochę opisałem na górze i jest zdjęcie, ale tylko zegarka, tarczy.
Pozdrawiam serdecznie
Witam, jak to jest kupiłem niedawno tj. 31-01-2019 zegarek kwarcowy Citizen i nurtuje mnie jedna sprawa. Posiada on stoper i w stoperze sekundnik jest duży jak główne wskazówki, ale jak włączę stoper to sekundnik chodzi zupełnie jak mechaniczny, a sekundnik normalny od godzin jest mniejszy w kółku i on cyka jak kwarcowy. Nurtuje mnie to jak działa sekundnik od stopera chodząc jak mechaniczny. Cena po rabacie 1400 PLN
Witam Pana, Panie Macieju,
zapomniałem z tego wszystkiego napisać, ze pytanie z wielka prośba o wyjaśnienie tej zagadki kierowałem do Pana. W miarę wolnego czasu prosił bym o króciutkie wyjaśnienie dlaczego sekundnik stopera chodzi jak w zegarku mechanicznym a nie cyka specyficznie jak w kwarcowych, chodź ten jest Kwarcowy.
Witam,
czy zegarki Fossil mechaniczne, automatyczne warto kupic? Jak oceniana jest ta marka?
pozdrawiam i dziękuje za odpowiedz
Dzień dobry Panie Krzysztofie,
ja osobiście nie miałem do tej pory okazji użytkować tego typu zegarków marki Fossil, więc niestety nie jestem w stanie się wypowiedzieć
Pozdrawiam serdecznie
MK
Od 1959r. jestem posiadaczem zegarka z napędem mechanicznym marki Atlantic. Zegarek nosiłem kilka lat pływając na morzu, następnie 20-lat pracując pod ziemią w kopalni węgla i w dalszym ciągu go noszę. Mimo że koperta jest zębem czasu nadwyrężona, czas pokazuje bez błędu. Wszystkim tym którzy chcą mieć dobry i niezawodny zegarek z duszą polecam kupno Atlantica. Posiadam jeszcze kilka dobrych zegarków firm szwajcarskich które od czasu do czasu zakładam.
Witam serdecznie,
Odkąd popsuł mi się stary zegarek Casio marzę o jakimś ciekawym eleganckim zegarku. Zaznaczam, że jestem kompletnym laikiem i wiem o zegarkach tyle ile z powyższego artykułu. Znajomy doradził mi, żeby zainteresować się używanymi zegarkami na aukcjach internetowych.
I tak znalazłem 2 (skróciłem link programem, żeby nie spamować za bardzo):
http://daa.pl/Bsy
oraz
http://daa.pl/Bsz
Czy mogą Państwo mi doradzić? Budżet do 300zł. Byłoby świetnie zmieścić się w 200. Jeszcze wiele wydatków przede mną 🙂
Pozdrawiam,
Łukasz
Dzień dobry Panie Łukaszu,
szczerze to nie polecam żadnego z tych dwóch zegarków, które Pan wskazał…
Jeśli dysponuje Pan dość niewielkim budżetem a chce Pan posiadać porządny zegarek mechaniczny, to polecam japońskie wyroby z tej niższej półki cenowej, czyli np Seiko 5 lub jakiegoś Orienta lub Citizena
solidne, bardzo ładne zegarki w niezwykle przystępnej cenie jeśli chodzi o stosunek jakości do ceny.
Pozdrawiam serdecznie
MK
Dziękuję za podpowiedź.
Właśnie kupiłem Citizena 🙂
http://allegro.pl/citizen-automatic-21-kamieni-stalowy-zegarek-meski-i7017076426.html#thumb/3
https://s11.galerieallegro.pl/zdjecia/z949/9493913/big/8.jpg?screen
Mam nadzieję, że to dobry zakup 🙂
Bardzo dobry 🙂
W tym przedziale cenowym, wręcz doskonały.
Niech się dobrze nosi!
pozdrawiam
MK
Witam,
Chciałbym dowiedzieć się czy jest możliwość w zamiany mechanizmu kwarcowego na automatyczny. Mam tissota Quadrato, w którym zepsuł się mechanizm. Nie chce ju więcej kwarcowych. Nie zależy mi na tym, czy będzie to ETA czy mechanizm azjatycki, byleby był automat. Pozdrawiam
Dzień dobry,
technicznie jest to pewnie bardzo trudne, choć być może w określonych przypadkach wykonalne, ale z punktu widzenia finansowego kompletnie nieopłacalne.
Ja bym odradzał… lepiej naprawić posiadany zegarek, sprzedać i kupić nowy zegarek mechaniczny.
Pozdrawiam serdecznie
MK
Dziękuję i pozdrawiam
Witam
Ile jest wart stary zegarek Tissot Seastar quartz
Pozlacana kopert wraz pudelkiem stan idealny.Nie mogę nigdzie znaleźć ceny
Pozdrawiam
Około 30 zł.
Dzień dobry.
Mam po dziadku zegarek.
Firmy schaffhausen złoty,
kwarcowy szafirowe szklo.
Wzór Portofino. NNietypowy.Potrzebuje oszacować wartość.
w zależności od stanu i ilości zlota taki kwarc około 3-5 tys. Pzdr.
Witam Was!
Powiedzcie mi czy produkują jeszcze jakieś zegarki z trymerem (rezonatorem). Niegdyś była to fantastyczna sprawa – oporny zegarek ustawił tak, że śpieszył sekundę na miesiąc i sprawa załatwiona. Teraz dokładne to zazwyczaj radio controlled, ale niestety do tanich nie należą i nie każdy jest w stanie mnie się spodobać. Podajcie mi ewentualnie marki.
Pozdrawiam!
Zegarki regulowane radiowo już wcale nie są drogie – można je już kupić poniżej 300 zł. Może być z nimi problem gdy w miejscu gdzie się śpi (same automatycznie synchronizują się w nocy) sygnał jest zbyt słaby lub są silne zakłócenia. Bardzo trudno to przed zakupem zegarka sprawdzić. Można jednak nowy zegarek po nieudanych próbach zwrócić sprzedawcy Jeżeli zegarek odbiera sygnał (nawet co którąś noc) to jest to bardzo wygodne bo nigdy nie zauważyłem większej odchyłki niż 4 sekundy w stosunku do serwera UTC i nawet nie wiem czy u mnie sygnał jest silny czy nie.
Są jeszcze zegarki synchronizowane przez GPS i ze smartfonem (trzeba wgrać aplikację, a operatorzy sieci komórkowych maja dokładny czas z serwerów UTC) ale ich blizej nie nie znam.
Witam
czy mechanizm Seiko Caliber 4R36 to dobry mechanizm?
Dziękuję
Ja uważam, że do garnituru, na wyjście to zegarek mechaniczny jest najlepszy.
W codziennym użytkowaniu zdecydowanie kwarcowy, ponieważ wszelkie wstrząsy, uderzenia powodują uszkodzenia mechanizmu. Chyba, że jest się pracownikiem biurowym i co najwyżej samemu można przeżyć wstrząs w pracy;)
Mechanizmy są delikatne, kwarcowe wytrzymują dużo lepiej ciężkie warunki trudu życia codziennego… ale widok „żyjącego” serca zegarka mechanicznego jest bezcenny..
Najlepiej mieć oba 🙂
Jest w tym sporo prawdy, aczkolwiek Panie Arturze, nie mogę zgodzić się w 100%
Ja od przeszło 7 lat użytkuje wyłącznie mechaniczne zegarki, w każdych okolicznościach…praca (biurowa), wakacje (kąpiel i nurkowanie w morzu), czas wolny (rower, wędrówki piesze itd) i nigdy nie miałem z żadnym problemów ! Wstrząsy i uderzenia nie powodują żadnych szkód, przynajmniej w czasomierzach dobrej klasy i wysokiej jakości…to już nie te czasy, że osie balansu czy sprężyny nagminnie ulegały uszkodzeniu jak w zegarkach kieszonkowych czy pierwszych zegarkach naręcznych.
Mówię oczywiście o współczesnych modelach, bo zegarki vintage to inna kategoria i mają one niestety pewne ograniczenia o których należy wiedzieć i pamiętać.
Natomiast jeśli wybierze się odpowiedni model zegarka mechanicznego, to można z nim robić niemalże wszystko 🙂
Nie na pewno jednego, uniwersalnego zegarka – z tym się zgodzę 🙂
Pozdrawiam
MK
Zgodzę się z panem Maciejem, sam mam kilkanaście zegarków których używam i są to wyłącznie teraz mechaniczne zegarki. Po prostu trzeba do odpowiedniej sytuacji dobrać odpowiedni zegarek. A dla pana Artura proponuję zakup jakiegoś dobrego zegarka mechanicznego o naciągu ręcznym gdyż według mnie te zegarki mają nie porównywalnie większą odporność na wstrząsy niż zegarki mechaniczne z rotorem(automat). Choć teraz trudno dostać zegarek mechaniczny nakręcany w odpowiedniej cenie.
Warto tutaj dodać, że sporo producentów zegarków mechanicznych (a te zwykle i tak są drogie i prestiżowe, więc siłą rzeczy posiadają takowe rozwiązanie) ma kopertę tłumiącą wstrząsy. Systemy antywstrząsowe mają już kilkudziesięcioletnie czasomierze – szczególnie sportowe, np. Breitlinga. Zresztą Breitling to świetny przykład, bo marka dedykowana pilotom i nurkom, a wiadomo jakie przeciążenia są w samolotach akrobacyjnych tudzież co grozi zegarkowi podczas nurkowania. Zegarek o charakterze sportowym siłą rzeczy nie może być delikatny.
jak kupiłem zegarek mechaniczny samo nakręcający japońskiej marki ORIENT i zasada jest prosta należy go nosić aby nie stanął, pokazuje czas i datę. dałem za niego prawie 500 zł ale od 3 lat nie mam z nim problemu. Raz na 3 miesiące robię małą korektę czasu o jakieś 2 minuty, ale to nie problem. Ja osobiście jestem fanem zegarków mechanicznych ale to już jest jak napisał autor tekstu indywidualna sprawa.
Hej kupiłam zegarek i nigdzie nie mogę go znależć na internecie co to za marka ,i nie wiem co to za zegarek tylko na denku pisze tak cyt;Philip Mercier a pod spodem pisze QUARTZ S565S DALEJ PISZE C N L ,I MALUTKIMI LITRKAMI ,I CYFRKAMI PISZE PRO 7361bARDZO. PROSZĘ O POMOC CO TO ZA ZEGAREK MA BYĆ NA OSIEMNASTKĘ ,WYSŁANY GO GRECJI JAKO PREZENT
Dobry wieczór,
to jakaś bardzo mało znana i bardzo tania marka produkująca zegarki kwarcowe:
http://www.ebay.co.uk/bhp/philip-mercier-watch
W UK zegarki tej marki można kupić od 2£ do 9£.
Pozdrawiam
MK
VINTAGE CITRON QUARTZ WATCH S565S CNL
Nasuwa mi się pytanie „jeśli kwarcowy to japoński,niemiecki,szwajcarski czy jeszcze jakiś inny mechanizm? „
Pytanie zasadne,
historycznie wskazywałbym na japoński, ale sądzę, iż obecnie poziom wykonania i zaawansowania technologicznego jest porównywalny i „narodowość mechanizmu” nie odgrywa tu zbyt dużej roli…aczkolwiek nie jestem specjalistą w kwestii modeli kwarcowych, więc pytanie pozostawiam nadal otwarte !
Może wypowie się ktoś, lepiej zorientowany we współczesnych modelach kwarcowych…
Zegarek kwarcowy czy mechaniczny tak jak autor tekstu podkreśla to indywidualna decyzja i odpowiedź na pytanie co jest dla mnie najważniejsze. I jedne jak i drugie mają swoje zalety i wady.